در گفت وگو با اعصاب سنج مطرح شد؛

اهمیت شناخت تیپ های شخصیتی دانش آموزان

اهمیت شناخت تیپ های شخصیتی دانش آموزان

اعصاب سنج: از دیدگاه روانشناسان، هر فرد به تنهایی شخصیت منحصر به فردی دارد. بدین جهت توانایی ها و یادگیری متفاوتی دارد و عملکردش در وضعیت ثابت می تواند با فرد دیگر متفاوت باشد.


وحید نوربخش مشاور آموزشی خانواده و مدرس دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار مهر، درباب شناخت تیپ های شخصیتی اظهار داشت: بطور قطع شناخت تیپ های شخصیتی می تواند به برقراری ارتباطی بهتر و باکیفیت تر ما با فرزندانمان بسیار کمک نماید. اینروزها با بازگشایی مدارس می توان اشاره نمود که آگاهی معلمین از تیپ های شخصیتی مساوی با تسهیل در پروسه ارتباط گیری با دانش آموزان و حتی پروسه آموزشی آنها هستند. وی افزود: تحقیقات انجام شده نشان میدهد وقتی ما مدتی در اتاقی باشیم که در همه وسایل و دیوارهایش رنگ قرمز بسیار به کار رفته باشد، شرایط روحی و جسمی مان خیلی متفاوت خواهد شد تا آن زمان که در یک اتاقی باشیم که رنگ غالب وسایلش سبز یا آبی روشن است. در این دو مکان متفاوت حالمان، شرایط جسمانی مان و حتی ضربان قلبمان متفاوت می شود. همانطور که وقتی ما رنگ های مختلفی را می بینیم تأثیرات مختلفی بر مغز ما دارد و ما عملکردهای متفاوتی را از خود نشان می دهیم. همانطور هم آدم های مختلف وقتی با آنها حشر و نشر داریم و وقتی با آنها زندگی می نماییم تأثیرات مختلفی را بر ما، بر جسم ما و عملکرد مغز ما می گذارند. نوربخش درباب ضرورت شناخت تیپ های شخصیتی برای معلمین افزود: وقتی شغل معلمی را برگزیدیم بدان معناست که ما در شغلمان با گروهی از دانش آموزان مواجه هستیم و به آن معناست که با طیفی از رنگ ها شخصیتی سر و کار داریم. در حقیقت با یک رنگین کمان طرف می باشیم. برمبنای نظریه رنگ ما طیف های متفاوتی داریم برخی از دانش آموزان طیف بنفش هستند، برخی در طیف قرمز، برخی از بچه ها آن سر طناب طیف رنگی هستند بطورمثال طیف آبی. این بدان معناست که روحیاتی متفاوت و شخصیتی مستقل دارند. نوربخش اضافه کرد: بعضی ها ملایم و آرام هستند، بعضی ها پر جنب و جوش هستند این تفاوت های فردی هر انسان با انسان دیگر است و بصورت طیف عمل می کند یعنی این طور نیست که یک آدمی آبی باشد یا آدمی قرمز باشد نه طیفی که رنگ های مختلف و طول موج های متفاوتی را دارد یعنی در حقیقت انسان ها مانند همه رنگ ها که طول موج متفاوتی با رنگ دیگر دارند، انسان ها هم یک طول موج متفاوتی از انسان های دیگری دارند و تأثیر گذاری ها و تأثیرپذیری های متفاوتی دارد. این مشاور آموزشی اظهار داشت: وقتی اولیا و معلمین و کادر آموزش این تفاوت ها رو حس کنند و نسبت به آنها آگاه شوند. آنجاست که شخصیت های مختلف رنگ پیدا می کند و می پذیریم که هر شخصیتی به گونه خاص خود عمل می کند البته در طول طیف. نوربخش افزود: دانشمندان حوزه روانشناسی و رفتار درمانی شخصیت های افراد را طبقه بندی می کنند. البته دانشمندان مختلف، برمبنای شیوه های مختلف. این بدین جهت است که ما بفهمیم داشتن افراد متفاوت به این معنا نیست که وقتی یک فردی در یک گروه و طبقه رفتاری قرار گرفت یعنی با همه ی اعضاء آن گروه لزوماً یک مدل عملکردی دارد. همه یک جور دنیا رو می بینند نه. می خواهند بگویند که عملکرد غالبشان اینطور هست، به طور معمول این کارها رو انجام می دهند وگرنه واقعیت این هست که ما روی طیف قرار داریم و هر کسی از حدود این نه میلیارد نفر جمعیت در این دنیا، یک نقطه این طیف رو اشغال کرده و یک موجود منحصر به فرد است. نوربخش در پاسخ این سوال که آیا شناخت طیف در شناخت توانایی های افراد مؤثر است اظهار داشت: همانطور که گفتیم هر فرد موجود منحصر به فردی است. پس توانایی های یادگیری متفاوتی دارد، عملکردش در یک شرایط ثابت می تواند متفاوت باشد. هر کسی یک جور یاد می گیرد، هر کسی یک جور دنیا را نگاه می کند، بطور مثال شما یک فایل عکس را که رنگهای مختلف دارد. وقتی در یک مانیتور می بینید آن رنگ قرمزش یک مدل بازتاب دارد و وقتی در قاب موبایل می بینید همان رنگ قرمز یک مقدار تفاوت کرده، وقتی هم در تلویزیون دیده می شود یک جور دیگر است و همین فایل عکس را وقتی پرینت می گیریم رنگ قرمز در آن فرق می کند. وی بیان داشت: نکته مثال آنجاست که اصل فایل که یکی بوده پس چرا در هر دستگاهی قرار گرفت یک نماد و یک نمود دیگری را پیدا می کند؟ آدم ها هم همین گونه هستند. محبت از دیدگاه من یک شکل دارد و از دیدگاه کسی دیگر محبت رنگ دیگر دارد و او به شکلی دیگر رنگ محبت را می بیند. یکی برداشتش از رفتار دارای خشم یک چیز است و در دیگری همان رفتار دارای خشم به رفتار پرخاشگرانه تلقی می یابد. یکی تیره تر می بیند و یکی روشن تر. فرض کنید که شما با یک دیو با یک غول دوست شدید وقتی او به پشت شما میزند که از شما تشکر کند ممکنست شما چند متر به آن طرف تر پرت شوید. قصد و نیت او تشکر از شما بوده و می کوشد به شما محبت کند اما اینطور ابراز می کند و شما هم لطمه می بینید و حتی ممکنست استخوان هایتان هم گرفتار شکستگی شود. او در نظر دارد محبت کند، منتها نتیجه محبت او شکستن شانه های شماست. این مدرس دانشگاه افزود: پروفسور آرتور کارمازی نویسنده کتاب روانشناسی رنگ مغز در ارتباطات می گوید: «مغز ما بطور ژنتیک برای پردازش اطلاعات با روش خاص خودش عمل می کند. یعنی هر مغزی یک جور دیتاها را جمع و جور می کند و نتیجه گیری می کند از آن دیتاها تفاوت آدم ها با یکدیگر نشان داده می شود. پس ما نمی توانیم یک برنامه ثابت برای همه دانش آموزان و همه فرزندانمان داشته باشیم.» کارمازی مثال میزند که برخی از آدم ها رنگ مغزشان بنفش است اینها آدم هایی هستند که در زندگی همه چیز را با همه چیز مرتبط می بینند. بطورمثال روز گذشته این صورت گرفت امروز یک اتفاق دیگر. در ذهنشان این دو اتفاق را به یکدیگر متصل می کنند و یک نتیجه گیری می کند برخی از آدم ها دنیا را بطورمثال میگویند رنگ مغزشان سبز است یعنی در پردازش مغز در مورد اتفاقات و اطلاعات جزیره های مختلفی اطلاعات مختلفی که اینها هیچ ربطی به همدیگر ندارد. من یک مراجعه ای داشتم که بطورمثال می گفتم چرا دلت درد گرفت؟ می گفت علتش معین نیست گفتم فکر نمی کنی بطورمثال این همه خربزه خوردی این دلیلش می تواند این باشد که تو دل درد گرفتی؟ واقعاً معتقد نبود بدین سبب. می گفت نه مشخص نیست که به این ربط داشته باشد. اگر کارمازی بود می گفت این فرد رنگ مغزش سبز است یعنی دیتاها را جدا می بیند هیچ ارتباطی بین آنها وجود ندارد. به این که شناخت طیف های رنگ مغز چه کمکی به ما می کند، نوربخش اظهار داشت: این که من والد و یا من معلم بدانم و عمیقاً آگاهی داشته باشم که با طیفی گسترده از شخصیت سر و کار دارم. کمک بزرگی است در راستای این که آسان تر و باکیفیت بهتر و اصطکاک کمتر بتوانم با فرزندانم و دانش آموزانم برخورد کنم و در نتیجه راندمان بالاتری را دریافت کنم. وی ادامه داد: این شناخت شخصیت به خود دانش آموزان نیز بسیار کمک می نماید. آنها می توانند در زمان انتخاب رشته دبیرستان و دانشگاه، در انتخاب شغل، در انتخاب دوست و حتی نوع نوشتن تکلیف و نوع و مدل درس خواندن از این شناخت کمک بگیرند. به این صورت دانش آموز می تواند مطابق با شخصیتش عمل کند و کیفیت و راندمان بالاتری در کارش کسب کند. این شناخت از خود در روابط آرام و در کم شدن دغدغه های نوجوانی اثر قابل توجهی دارد. بطورمثال اگر نوجوان به این شناخت برسد که اگر من یک فردی هستم که خیلی دقیق و خیلی نازک بین و خیلی ظریف هستم و مسائل مختلف را به هم ربط می دهم با یک فردی دوست بشوم که او اصلاً این مسائل برایش مهم نیست و در حقیقت هیچ حسی نسبت به این مسائل ندارد پس از یک مدت حس می کنم که این دوستی به درد نمی خورد اصلاً دوست من شرایط من را درک نمی کند چیزهایی که برای من مهمست برای او مهم نیست و این دوستی کم کم از بین می رود یا حتی ممکنست به اختلاف و دشمنی تبدیل گردد چون سو برداشت های مختلفی دراین زمینه پیش می آید. یا اگر روحیه من روحیه اجتماعی باشد و شغلی که انتخاب می کنم بطورمثال بایگانی پرونده های یک اداره باشد و از بامداد تا شب خودم و یک مشت کاغذ و پرونده باشم و هیچ بشری رو نتوانم ببینم. من از این شغل رضایت نخواهم داشت در نتیجه حال روحیه بدی خواهم داشت و شاید گرفتار افسردگی شوم. نوربخش اظهار داشت: در نظریه رنگ لوری چهار فرض زیربنایی داریم این که افراد برمبنای شخصیت خود رفتار، مهارت، نیاز و انگیزه های متفاوتی دارند. این که همانگونه که افراد شباهت های زیادی با هم دارند به میزان زیادی از هم متمایز و متفاوتند. فرض بعدی این که شخصیت هر فرد می تواند برمبنای یک رنگ تعریف شود و درنهایت رفتار هر فرد ناشی از رنگ شخصیت اوست. با کسب این آگاهی ها ما در نهایت به این مساله می رسیم که تیپ های شخصیتی را دانشمندان مختلف به انواع، اقسام و مدلهای مختلف تقسیم کردند و همچنین انواع و اقسام اسامی رو برایش گذاشتند. اما آن چیزی که برای ما مهم هست این است که بدانیم تفاوت شخصیتی وجود دارد و هر شخصیت یک طور به مسائل نگاه می کند، یک جور مسائل رو حل می کند و منحصر به خودش عملکرد دارد. برای همین معلمان عزیز که با تعداد زیادی دانش آموز سرو کار دارند باید حواسشان به این نکته باشد که آنها شخصیت های متفاوتی دارند. وقتی در نقش والد هم قرار داریم بطور فرض اگر دو فرزند داشته باشیم، هر کدام یک دنیای منحصر به فرد خودشان را دارند و قرار نیست با هر کدام از آنها یک نواخت عمل نماییم. نه فقط باید متناسب با روحیاتشان و شخصیتشان عمل نماییم بلکه باید رفتارهای او را در طیف شخصیتیش بپذیریم و در نهایت وقتی من یک دانش آموز هستم با شناخت شخصیتم، با شناخت توانایی ها و با شناخت نقاط ضعفم می توانم برنامه ریزی بهتری را جهت زندگی ام داشته باشم.


منبع:

1403/07/07
09:28:31
5.0 / 5
68
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۹ بعلاوه ۳
AsabSanj اعصاب سنج