غم مادرانه را جدی بگیریم افسردگی بعد از زایمان درمان دارد
به گزارش اعصاب سنج، مدیر کل دفتر سلامت روانی اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اظهار داشت: سلامت روان مادران، خصوصاً در دوران حاملگی و بعد از زایمان، از اهمیت ویژه ای برخوردارست.
محمدرضا شالبافان، مدیر کل دفتر سلامت روانی اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر در ارتباط با چالش های روانی بانوان و افسردگی آنان بعد از زایمان اظهار داشت: خانم های حامله در طول دوران حاملگی و در ماه های بعد از زایمان، یک الی دو ماه در معرض انواع اختلالات روان همچون افسردگی و اضطراب هستند. وی اضافه کرد: این اختلالات روان به دلیلهای مختلفی ایجاد می شوند که یکی از با اهمیت ترین دلیلهای، تغییر در الگوی خواب، بیداری، اشتها، وضعیت وزن و حرکت افراد است که تمام این دلیلهای می تواند برای فرد استرس زا بوده و منجر به لطمه روانی در فرد شود؛ از جانب دیگر این اتفاقات منجر می شود که هورمون های دوران زنانگی در طول دوران حاملگی و پس از آن تغییر کرده که آن تغییرات هورمونی نیز می تواند لطمه زا باشد. شالبافان اذعان کرد: در این ایام فرد بابت سلامت خود نگرانی داشته و نقش های زنانگی در منزل، رسیدن به وظایف، کارها و تعامل با دیگران گاهی استرس زا بوده و فرد باتوجه به این عوامل ممکنست که در معرض خطر مشکلات سلامت روان همچون افسردگی و اضطراب قرار گیرد؛ به ویژه در مورد آنهایی که پیش از حاملگی یا در حاملگی های گذشته گرفتار این مشکلات بوده، احتمال تکرار باردیگر آن بالا است.
ضرورت توجه به سلامت روان مادران در دوران حاملگی و بعد از زایمان شالبافان گفت: سلامت روان مادران، خصوصاً در دوران حاملگی و بعد از زایمان، از اهمیت ویژه ای برخوردارست. در این دوران حساس، لازم است که توجه کافی به وضعیت روانی مادران صورت گیرد، به ویژه در هنگام مراجعه به مراکز بهداشتی جهت بررسی های دوره ای مانند پایش رشد و وزن نوزاد. وی اضافه کرد: در کنار ارزیابی سلامت جسمی نوزاد، باید به سلامت روان مادر نیز توجه ویژه شود. در صورت مشاهده علایم اولیه اختلالات روانی، مادر باید به روان شناس ارجاع داده شود و در صورت نیاز، اقدامات روان پزشکی نیز درنظر گرفته شود. مدیر کل دفتر سلامت روانی اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اشاره کرد: قسمتی از مراقبت های روانی مهم در محیط خانه و خصوصاً توسط همسر و خانواده باید صورت گیرد. اگر در همان مراحل اولیه، نشانه هایی مانند غمگینی، گریه های مکرر، کاهش انگیزه برای انجام کارهای روزمره یا بی علاقگی نسبت به زندگی مشاهده شود، لازم است که خانواده این علایم را جدی بگیرند و بی توجهی یا انکار این نشانه ها ممکنست به وخامت حال روانی مادر منجر شود. وی ادامه داد: در صورت عدم تشخیص یا مراجعه دیرهنگام، مشکلات روانی می توانند تشدید شوند و حتی سلامت جنین را نیز تحت تأثیر قرار دهند. به همین دلیل، مراقبت از سلامت روان مادر، نه فقط برای خود او، بلکه برای سلامت و رشد نوزاد نیز مهم است. تأکید بر نقش کلیدی خانواده در حفظ سلامت روان مادران باردار شالبافان اشاره کرد: نقش خانواده، خصوصاً همسر و خانواده همسر، در حفظ و پیشرفت سلامت روان مادران در دوران حاملگی و بعد از زایمان بسیار مهم است. برخلاف تصور برخی، اختلالاتی مانند افسردگی و اضطراب در این دوران نه فقط اجتناب ناپذیر یا غیرقابل درمان نیستند، بلکه با مراقبت و توجه کافی، می توان آنها را بموقع تشخیص داد و درمان مؤثر برایشان انجام داد. وی اذعان کرد: خیلی از افراد نگران این مساله هستند که تشخیص مشکلات روانی در دوران حاملگی ممکنست منجر به تجویز داروهایی شود که به جنین لطمه می رسانند و در بیشتر موارد اختلالات روانی با روش های غیردارویی مانند روان درمانی و مشاوره قابل درمان هستند. در مواردی هم که نیاز به دارو وجود دارد، خوشبختانه داروهای ایمن و مؤثری در کشور دردسترس است که در دوزهای مناسب و تحت نظر پزشک، بدون لطمه به جنین، می تواند حال مادر را بهبود ببخشد. این دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: خانواده ها باید نشانه های اولیه مشکلات روانی مانند اضطراب، بی حوصلگی، غمگینی، یا اختلال در انجام کارهای روزمره را جدی بگیرند و در صورت مشاهده این علایم، مادر را برای دریافت خدمات تخصصی بموقع یاری کنند. تشخیص و درمان زودهنگام، نه فقط از وخامت شرایط جلوگیری می کند، بلکه از بروز عوارض احتمالی برای جنین نیز پیشگیری خواهدنمود.
زنان با سابقه اختلالات روانی، قبل از حاملگی به مشاور مراجعه کنند شالبافان سفارش کرد: بانوانی که سابقه افسردگی، اضطراب یا سایر اختلالات روانی خصوصاً در دوران حاملگی یا بعد از زایمان داشته اند، قبل از مبادرت به حاملگی حتما با روان پزشک یا روان شناس خود مشورت کنند. اطلاع رسانی به پزشک درباره ی تصمیم به بارداری، می تواند به تنظیم دقیق روند درمانی و پیش گیری از بروز مجدد اختلالات روانی در دوران حاملگی کمک نماید. وی متذکر شد: در بعضی موارد نیز ادامه مصرف دارو در دوران حاملگی با تغییر دوز یا نوع دارو، تحت نظر پزشک ممکن و ایمن است. همین طور ممکنست نیاز به جلسات مشاوره ای بیشتری باشد تا مادر بتواند با آمادگی روانی بیشتری وارد این مرحله حساس از زندگی شود. مدیر کل دفتر سلامت روانی اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بیان کرد: برای بانوانی که سابقه اختلالات روانی ندارند نیز مراقبت های روانی پیشگیرانه اهمیت دارد. توجه به نشانه های اولیه تغییرات روانی، مراجعه سریع به متخصص و تقویت حمایت خانوادگی همچون راهکارهای مؤثر برای پیش گیری از اختلالات روان در دوران حاملگی هستند. وی اشاره کرد: اقداماتی مانند حفظ الگوی منظم خواب و بیداری، فعالیت جسمی سبک اما مستمر، برخورداری از حمایت روانی خانواده و کنترل وضعیت جسمی مانند فشار خون و قند خون نیز اهمیت بالای ی در حفظ سلامت روان دارند؛ چونکه بروز مشکلات جسمی در این دوران می تواند زمینه ساز اختلالات روانی شود. حمایت خانواده از اختلالات روانی پیشگیری می کند شالبافان با تکیه بر نقش پررنگ خانواده در حفظ سلامت روان مادران باردار، در ادامه اظهار داشت: حمایت خانوادگی، خصوصاً از طرف همسر، یکی از عوامل مؤثر در پایین آوردن احتمال بروز اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی در دوران حاملگی و بعد از زایمان است. وی ادامه داد: ایجاد محیطی آرام و حمایتگر از طرف خانواده می تواند نقش مهمی در پیش گیری از مشکلات روانی ایفا کند. در کنار آن، عواملی مانند تنظیم مناسب خواب و بیداری، مدیریت شرایط جسمی مانند فشار خون و قند خون، و فعالیت جسمی سبک اما منظم، همگی در پیشرفت سلامت روان مادر مؤثر هستند. شالبافان متذکر شد: حتی با وجود تمامی اقدامات پیشگیرانه و حمایت مؤثر خانواده، ممکنست برخی زنان بازهم گرفتار اختلالات روانی شوند. این بدان معنا نیست که فرد از حمایت کافی برخوردار نبوده، بلکه در بعضی موارد، لطمه های روانی به دلیلهای زیستی، هورمونی یا پیشینه فردی ممکنست بروز پیدا کنند. مدیر کل دفتر سلامت روانی اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تصریح کرد: بدین سبب لازم است که نگاه جامعه و خانواده ها نسبت به مشکلات سلامت روانی دوران حاملگی واقع بینانه و دور از قضاوت باشد و در صورت مشاهده نشانه های اختلال، برای دریافت خدمات تخصصی، بموقع اقدام گردد.
منبع: اعصاب سنج
مطلب اعصابسنج را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب